Gwasze – znane są jako tradycyjne, najstarsze farby, którymi pracują malarze.
Dzięki swym charakterystycznym właściwościom umożliwiają artyście uzyskanie wielu różnorodnych efektów. Dają możliwość malowania laserunkowego, jak i całkowicie kryjącego, a także mogą występować jako samodzielne techniki i łączyć się z innymi – np. akwarelą czy olejem – tworząc techniki mieszane.
Można powiedzieć, że gwasz jest pewną pochodną farby akwarelowej, jednak posiada on większe krycie podłoża. Dzieje się tak poprzez połączenie farby wodnej
z wypełniaczem – kredą – podczas gdy rolę spoiwa – tak samo jak w akwareli – pełni guma arabska. Nazwa techniki pochodzi od włoskiego wyrazu guazzo oznaczającego wilgoć bądź rosę, a nawet kałużę. Z czasem jednak – m.in. dzięki Georgio Vasariemu – słowem guazzo zaczęto określać także jedną z technik malowania na mokro, którą był właśnie gwasz.
Gwasz – czasem nazywany akwarelą o właściwościach kryjących – nie ma świetlistości i transparentności akwareli. Jest to podstawowa różnica pomiędzy tymi technikami. Oczywiście właściwości kryjące wynikają z wypełniaczy, które zastosowane są przy produkcji farby.
Należy pamiętać, że po wyschnięciu gwasz zacznie tracić nieco natężenie,
przez co zauważalne będzie lekkie zmatowanie i wyjaśnienie pracy.
Rolę podłoża najczęściej spełnia papier, ale można także stosować kartony, tektury, kość, pergamin i płótno.
Powinno się zagruntować podłoże tak aby farba nie była zbyt mocno wchłaniana.
Należy także – podobnie jak przy technice akwareli – odpowiednio przygotować papier,
tak aby po wyschnięciu nie marszczył się i nie zwijał.
Ważna jest także wiedza, że gwasze są bardzo wrażliwe na wilgoć i działanie promieni słonecznych – dlatego też artyści werniksują ich powierzchnię,
co niestety sprawia, że malunek znacznie ciemnieje.
Do malowania najlepiej nadają się farby gęste, które można kupić w tubach i słoiczkach – należy jednak pamiętać, że nie powinno się malować nimi „prosto z tuby”.
Po takim zabiegu na wyschniętej już pracy farba będzie się łuszczyła, kruszyła a nawet odpadała od podłoża.
Malować należy od partii najciemniejszych do najjaśniejszych – uwarunkowane jest to właściwościami kryjącymi farby, o której była mowa powyżej.
Jedyne utrudnienie, jakie może wystąpić to szybkie tempo wysychania farby – suche już fragmenty znacznie gorzej przyjmują przemalowania – należy więc posiadać w głowie projekt wykonywanego malunku lub po prostu pracować na nieustannie mokrym podłożu,
co pozwala na uzyskanie harmonijnych przejść tonalnych.
Warto pamiętać, że gwasz doskonale współgra z akwarelą – dzięki połączeniu
obu tych technik można uzyskać ciekawe efekty wizualne,
głównie dzięki świetlistym laserunkom.
Wykorzystywane do malowania pędzle są bardzo podobne do akwarelowych – w przypadku gwaszy jednak oprócz miękkich pędzli stosuje się dodatkowo popularne szczeciniaki o szerokości 5-10 cm – w zależności od formatu arkusza.
Nie powinno się mieszać farb pędzlem, gdyż możemy w ten sposób uszkodzić włosie.
Do tej czynności przydaje się nóż malarski lub patyczek szaszlykowy 🙂
Do jednej z zalet gwaszu należy jego delikatny zapach co stanowi atut do pracy z dziećmi.
Jest bardzo dobrym materiałem dla początkujących.