DEFINICJA
Technika malarska polegająca na posługiwaniu się farbami olejnymi,
w których spoiwem jest głównie olej lniany.
Za podłoże malarskie służą najczęściej: drewno, płótno, blacha, rzadziej papier lub pergamin.
Technikę olejną można też stosować w malarstwie ściennym, chociaż z dużym ryzykiem,
jeśli chodzi o trwałość dzieła.
Farby miesza się i rozrabia z olejem na palecie i następnie nakłada
na płótno różnego rodzaju pędzlami i szpachlami.
Rozróżnia się dwa sposoby malowania:
– warstwowy, w którym na zaprawę kładzie się podmalówkę
z farb szybko schnących, a na nią wielowarstwowy nakład barwny
– alla prima polegający na kładzeniu farb od razu na zaprawie
Dawniej stosowano również przezroczyste warstwy wykończeniowe, jak:
laserunki i werniks, który spełniał rolę powłoki ochronnej.
Zaletą techniki olejnej jest trwałość, zależna jednak od prawidłowego zastosowania techniki, łatwość uzyskiwania intensywnych, nasyconych barw i możliwość wprowadzania zmian i poprawek; ujemną cechą – lekkie żółknięcie obrazów, zwłaszcza na skutek przechowywania ich w ciemnych pomieszczeniach.
Pierwsze wzmianki o technice olejnej pochodzą z okresu starożytnego.
Również w średniowieczu stosowano sporadycznie farby olejne.
W powszechne użycie weszła technika olejna w XV w.w Niderandach,
rozpowszechniając się następnie w innych krajach Europy i wypierając technikę tempery.
Początkowo stosowano metodę warstwową,
dzięki której obrazy odznaczały się gładką, lśniącą powierzchnią.
W okresie renesansu szerokie zastosowanie pół kryjących tonów pozwoliło
na wprowadzenie łagodnych przejść światłocieniowych (sfumato),
stosowano również barwne grunty (blous) i podmalówki.
W XVIII w. rozpowszechniła się metoda malowania alla prima,
a jednocześnie obniżył się znacznie poziom techniki,
w rezultacie czego obrazy ulegały szybko zniekształceniom
(ciemnienie kolorów, pękanie i łuszczenie się farby).
Od XIX w. wielu malarzy eksperymentuje w zakresie
technik olejnych, dodając do farb inne składniki, np. wosk lub piasek.
W dzisiejszych czasach stosuje się nowoczesne metody
przyspieszające schnięcie prac olejnych – o tym możecie poczytać w kolejnych wpisach.